SERĈILO DE BLOGO

Wednesday, December 9, 2009

150 JAROJ POST SIA NASKIĜO



Klaku sur desegno por pligrandigi ĝin.
Click on the draw to enlarge it.
Нажмите на дизайн, чтобы увеличить ее.



150 jaroj post naskiĝtago de D-ro Zamenhof, estas skribenda biografio de D-ro Zamenhof, malgraŭ vi trovos ĉi tie plurajn biografio de D-ro Zamenhof, kiel mi ĉiam diras, tago post tago aperas pliajn esperantistojn, do jen sia biografio:
La 15-an Decembro 1859 naskiĝis Lazaro Zamenhof en Bjalistoko. Lia patro, Markus Zamenhof; lia patrino, Rosalia Sofer.Lia naskiĝtago estis la 3-a de decembro laŭ la julia kalendaro, la 15-a de decembro laŭ la gregoria kalendaro kaj la 19-a de kislevo laŭ la juda. La patro estis ateisto, sed la patrino estis fervora praktikanto de la juda religio. Tiu ekvilibro inter ambaŭ sintenoj sendube influis la evoluon de la religia penso de Zamenhof. Edmond Privat, en sia "Vivo de Zamenhof" asertas: "Li mem kiel knabo perdis la fidon religian. Lia logiko ne permesis al li kredi la instruon de la pastroj". Sed kiel ni vidos poste, Zamenhof evoluos al iaspeca kvazaŭ religia koncepto, kiun li nomos unuamomente "hilelismo" kaj pli poste "homaranismo". Lia patrino parolis al li en la jida lingvo, lia patro em la Rusa, (***). ( Malmultaj personoj scias ke Zamenhof estis sekreta parolanto de Hungara lingvo. ) en kiu okazis ankaŭ la instruado de Zamenhof. Li iam diris, ke li ŝatas la Rusan super ĉiuj aliaj lingvoj, sed pli poste li konfesis, ke la «ĵargono» (t.e. la jida) estas plej kara al lia koro. En letero de la 8a de marto 1901 (al Th. Thorsteinsson) Zamenhof skribis: "Mia gepatra lingvo estas la Rusa; sed nun mi parolas pli pole..." Al liaj gefiloj hejme li parolis pole. Krome li lernis frue la germanan kaj la francan, la hebrean, cetere en la lernejo la malnovan grekan, latinan kaj anglan. La Rusan nomon Ljudovik/Ljudvik ( Ruse: Людовик/Людвик Ljudovik/Ljudvik, esperantigite Ludoviko, germane: Ludwig, pole: Ludwik ) li elektis kiel gojan nomon (kinuion) honore al Francis Lodwick aŭ LODOWYCK, kiu publikigis en 1652 projekton pri planlingvo, pri kiu Zamenhof legis en verkoj de Komenio. Tiu ŝanĝo okazis nur kiam li iris al Moskvo al universitato. La skribformo Zamenhof anstataŭ Samenhof (kiu signifas germane semkorto) aperis nur post la unuaj jaroj de disvastigo de Esperanto. En la fino de 19-a jarcento, lia frato Leono Zamenhof doktoriĝis kaj ekis subskribi "Dr. L. ZAMENHOF", pro tio, li ekde 1901 ofte subskribis "Dr. L. L. ZAMENHOF" (dum ĉe personaj leteroj, li daŭre uzis "L.Zamenhof"). La du L-oj ne reprezentis la du antaŭnomojn en difinita maniero - do ne klaras en kiu ordo aperu "Ludoviko" kaj "Lazaro" en la longigita versio de la mallongigo. Zamenhof uzis plurajn pseŭdonimojn, la plej konata estas d-ro Esperanto, sub kiu li publikigis en 1887 sian lingvo-projekton. Pere de lingvo de d-ro Esperanto kaj Esperanto-lingvo ĝi fariĝis la nomo de la lingvo, dum la pseŭdonimo jam rapide estis malkovrita. Kelkaj esperantistoj ŝatis nomi lin kara Majstro, kion Zamenhof rifuzis.
(***)La rusa lingvo (ruse: русский язык) estas la nacia lingvo de Rusio. Ĝi estas la plej vaste parolata slava lingvo kaj la kvara plej granda lingvo en la mondo (ĉ. 285 mln. parolantoj tutmonde) post la ĉina, la angla kaj la hispana. La rusa estas unu el la oficialaj lingvoj de Unuiĝintaj Nacioj kaj plu rolas gravan rolon kiel helplingvo en internaciaj rilatoj.


Ulysses baldez

Tuesday, October 13, 2009

ZAMENHOF KAJ RUSA IMPERIO



Klaku sur desegno por grandigu gxin.
Click on the draw to enlarge it.

Saluton gelegantoj ! Ne resignu legi ĉi tiun artikolon pensante ĝi estas plia biografio de D-ro Zamenhof, mi certigas vin ke ĉi tie estas pliaj infortmoj krom tiuj jam konata de ni; Tamen ni devas pensi pri la novaj esperantistoj kiuj aperas tage ! Mi ne haltis publiki mangaon pri vivo de D-ro Zamenhof, tuj estos navan historio. Bonan legado divastigu ĉitiun Blogon.

Zamenhof naskiĝis en la Ulica Zielona 6 en la urbo Bjalistoko, kiu situis tiam en la Rusa Imperio (nun en Pollando). Lia naskiĝtago estis la 3-a de decembro laŭ la julia kalendaro, la 15-a de decembro laŭ la gregoria kalendaro kaj la 19-a de kislevo laŭ la juda.
Li estis filo de lingvoinstruisto Mordeĥaj Zamenhof (kiu ruse preferis Marko) kaj Rozalio (naskita Sofer). Lia familio estis judoj el la Granda Duklando de Litovio, sed ne konsideris sin litovlingvanoj. Liadire, li estis "ruslanda hebreo".
Lia patrino parolis al li en la jida lingvo, lia patro en la rusa, en kiu okazis ankaŭ la instruado de Zamenhof. Li iam diris, ke li ŝatas la rusan super ĉiuj aliaj lingvoj, sed pli poste li konfesis, ke la «ĵargono» (t.e. la jida) estas plej kara al lia koro. En letero de la 8a de marto 1901 (al Th. Thorsteinsson) Zamenhof skribis: "Mia gepatra lingvo estas la rusa; sed nun mi parolas pli pole..." Al liaj gefiloj hejme li parolis pole. Krome li lernis frue la germanan kaj la francan, la hebrean, cetere en la lernejo la malnovan grekan, latinan kaj anglan. Ŝajne li havis iom da scioj en la hispana, litova kaj en Volapuko. Li parolis laŭ propra eldiro flue la polan, rusan kaj germanan, iom malpli bone la francan. Oni diras ke Zamenhof havis etan siblo-problemon ("z-balbuton").
La Rusia Imperio estis imperio de Rusio, kiu daŭris de 1721 ĝis 1917. Ĝi estis fondita de caro Petro la Granda en 1721, kiu proklamis sin imperiestro. Per tio Rusia Imperio fariĝis la unua imperio en Eŭropo, kie imperiestroj ne estis elektataj, sed heredis sian postenon.
Petro la Granda movis ĉefurbon de la lando al la de li fondita nova urbo Sankt-Peterburgo (ekde 1914 Petrogrado). Per tio li volis pli rapide reformi la tutan vivon de la granda lando laŭ la okcidenta maniero

Tuesday, June 9, 2009

RASA MALAMO 1st. part. Klaku sur desegno pro pligrandigi gxin



HATE RACE 1st. part

The Young Zamenhof is late for the dinner, his parents are worried.
- Where is Lejzer ? It’s almost dinner time. Said S-ro Mark, Zamenhof’s father.
- He doesn’t get use to be late for the dinner. Says Zamenhof mother. Finally the young Zamenhof gets home.
- What’s happened son ? Why do you shudder ? asked S-rino Rosalia.
- Mommy, is so bad to be a jwish ? they called me the abe ! Why so much hate ?
- I do not like my son be offended by these whatchamacallit. Said very angry Zamenhof’s father.

RASA MALAMO 2nd part . Klaku sur desegno pro pligrandigi gxin



HATE RACE 2nd. part

- Mommy, our race attracts people’s hate. I saw that people fight becouse they are from different races. Concluded young Zamenhof.
- I remember the last gossip against us, when that polish boy disappeared, they said: “the jewish burn offered the boy in their ceremony” . Said Zamenhof the father.
- I remember that afterwards they found the boy but the gossip agaisnt us continued. Add S-rino Rosalia.
- If they could understand each other better, if they could talk on the same platform…maybe I create an idiom for everybody ! Said the young Zamenhof.
- Bullshit son !
- I will create the world language ! Said the young Zamenhof.

Wednesday, April 22, 2009

REVENO AL ŜONĜO 001- Klaku sur bildo por grandigi ĝin



REVENO AL ŜONĜO 001
BACK TO THE DREAM

Zamenhof with 20 years participated medicine lesson with anothers students, they were in Moscow. Zamenhof studied hard. After two years in Moscow, Zamenhof and family went back to Warsaw. In his old house Zamenhof decided to go back to his dream, and he asked to his mother :

- Mom ! I’d like to see that project about a new language !
- Son your father tore them… Said his mother sadly.

REVENO AL ŜONĜO 002 - Klaku sur bildo por grandigi ĝin



REVENO AL ŜONĜO 002

Zamenhof undestood the suffering of his mother and hug her. Zamenhof knew the hebrew, the latin, the greek, and he secret had a great knowledge of the hungarian language. After a hard work, and based on anothers languages, Master Zamenhof created the best language, and almost perfect language of the material world.

Today millions of people learn and teach Esperanto, only those who made friends throughout the world, can understand the importance of the Esperanto to a better world.

Saturday, March 21, 2009

" PA " " PLIM "



Lazaro Ludoviko Zamenhof naskiĝis la 15an de decembro 1859, en la pola urbeto Bialystok, apartenante tiutempe al cara Rusio. Lia patro Marko Zamenhof estis lingvoinstruisto, ankaŭ la avo estis lingvisto.

La juna Zamenhof jam frue interesiĝis pri lingvoj. La ideon de mondlingvo naskis en li la lingva antagonismo de la kvarlingva loĝantaro. En tiu urbo Zamenhod ĉiutage spertis, ke poloj, germanoj, judoj, kaj rusoj vivas en daŭra kverelo inter si. Lia penso estis, ke tiuj homoj povus vivi pace, se ili komprenus unu la alian. Tiu ideo igis lin, la gimnazianon, pretigi planon de internacia lingvo. En la jaro 1878 li jam havis pli-malpli preta sian lingvoskemon: Lingwe Universala, kies adeptoj estis liaj kunlernejanoj.

Li kiel malgranda infano revadis pri manieroj, kiel forigi la lingvajn barojn. Diversajn utopiojn li forĵetis, ĝis formiĝis en li la “konscio, ke la sola lingvo internacia povas esti nur neŭtrala, apartenanta al neniu el la nun vivantaj nacioj. Kiam… mi transiris en klasikan gimnazion, mi dum kelka tempo estis forlogata de lingvoj antikvaj kaj mi revis pri tio, ke mi…inkliados la homojn revivigi unu el ĉi tiuj lingvoj…Poste…mi venis al frima konvinko, ke ĉi tio estas neebla, kaj mi komencis malklare revi pri nova, arta lingvo”.

Li komencis laboradi sisteme, kaj baldaŭ li havis skribita la tutan gramatikon kaj malgranda vortaron.
Ĉe elekto de vortmaterialo komence li iris laŭ tute erara vojo, pensante, “Ke estas tute egale, kian formon havas tiu aŭ alia vorto”, ekonomie la vortoj estu mallongaj post forĵeto de senbezona nombro da literoj. Ekz.: anstataŭ la longa “interparoli”, sufiĉus “pa” ( komparu en volapuko “plim” anstataŭ komplimento),- do la apriora vortfarado allogis lin. Feliĉe li baldaŭ ekkomprenis, ke lernado,
enmemorigo de tiaj vortoj : a, ab, ac, ad,…ba, ca, da, be, ce…aba..aca, ktp- estus terure malfacila, kaj li konvinkiĝis, ke “la materialo por vortaro devas estis Romana-Ĝermana, ŝanĝita nur tiom, kiom tion postulas la reguleco kaj aliaj gravaj kondiĉoj de lingvo”.

Tuesday, February 17, 2009

MORTO DE ZAMENHOF





MORTO DE ZAMENHOF

Ludoviko Zamenhof mortis dum la unua mondmilito en Varsovio okupita de germanaj trupoj, revante pri la fino de la milito, post kiu li volis kunvoki kongreson por neŭtrale-homa religio. Sed la mondmilito ne volis finiĝi. Sur la manuskripto kiun L.L.Zamenhof preparis por alvoki la kongreson, li skribis unue, ke la kongreso okazu "en la lastaj tagoj de decembro 1916" en Svisio. Poste li ŝanĝis tion al "en la unuaj tagoj de aŭgusto 1917", kaj finfine li per tremanta mano skribis "post la fino de la milito".
La vera bato por Zamenhof kaj lia ideo, kiu diris pri interkompreniĝo de homoj de la tuta mondo, estis la sciigo pri
la eksplodo de la 1-a mondmilito. La reago de Zamenhof je tiu evento estis fama artikolo aperigita en la geneva
"Esperanto" kaj en "The British Esperantist". Ĝi estis direktita al diplomatoj kaj politikistoj kaj akuzis ilin pro la
militeksplodo kaj devigo de homoj mortigi la aliajn.
Malĝoja kaj malsana Majstro devis travivi ankoraŭ unu tristan sciigon. Sur la rusa fronto mortis lia pli juna frato, Aleksander, kiu servis tie kiel kuracisto.
En sia mortotago li estis nur 57-jara. Pro la milito la landlimoj estis fermitaj kaj krom la familio nur varsoviaj esperantistoj povis ĉeesti la enterigon de Zamenhof. Nur iom post iom la informo pri lia morto atingis la esperantistojn dise en la mondo. La verkisto Julio Baghy troviĝis en militkaptiteco en Siberio, kiam li eksciis pri la morto de la iniciatinto de Esperanto kaj verkis sian faman poemon "La majstro mortis". Zamenhof mem neniam ŝatis esti nomata "majstro".
La morto de Zamenhof ne rompis disvolviĝon de Esperanto, la plej facila lingvo en la mondo, kies gramatiko baziĝas sur nur 16 senesceptaj reguloj.
Por kongresi en Washington, la Usona ĉefurbo, en la jaro 1910 pro tre longa distanco inter Eŭropo kaj Amerika
kontinento venis nur 362 esperantistoj, sed jam por la sekva Kongreso en Antwerpen (Belgio) aliĝis 1733
personoj. "Entuziasmo estis grandega. Belgaj studentoj disjungis ĉevalojn kaj mem portis la kaleŝon kun
konsternita Majstro ...". Tempo de la kongresoj estis la plej feliĉa periodo en la vivo de Doktoro Esperanto.
Kaŭzo de kontentigo kaj ĝojo estis ankaŭ bonege lernantaj gefiloj. Adam ricevis prestiĝan postenon de asistanto
en kliniko en Vieno. Zofia en 1913 akiris kuracistan diplomon kaj nostrifikis ĝin poste en Peterburgo.
Granda travivaĵo por Ludoviko Zamenhof estis okazigita en la 1912-a jaro la 8-a Universala Kongreso en
Krakovo. Dum la Kongreso Zamenhof sentis sin vera mastro. Li gvidis la gastojn tra la reĝa kastelo Wawel kaj
Planty (Publikaj Ĝardenoj). La unuan fojon mesojn en krakovaj preĝejoj oni celebris in la Internacia Lingvo. Oni
prezentis la operon "Halka" de Moniuszko en la traduko de Adam Grabowski.
La 14-an de aprilo 1917 Ludoviko Zamenhof mortis. Post du tagoj okazis modesta entombiga ceremonio. Rabeno
doktoro Samuel Poznanski kaj intimaj amikoj : Leo Belmont, Antoni Grabowski kaj aliaj faris paroladojn ĉe la
tombo. Tiam oni diris la vortojn: "Li estis bona filo de la naskiĝlando. Venos la momento, kiam la tuta Pollando
ekkomprenos, kiel radiantan famon donis tiu ĉi filo al la patrolando ..."
Foriris de nia mondo la homo modesta, laborema kaj malaŭdaca, tamen malfermita je kritiko. Pli frue li transdonis
al posteuloj jenan mesaĝon pri sia lingvo: "Ĉio, kio eblas perfektigi estos perfektigita dank' al konsiloj de la
mondo. Mi ne deziras esti la kreinto de la lingvo, sed nur ties iniciantinto". Neniam, eĉ en tiu senkonscie lasta
deziro, li ne arogis al si rajtojn pri netuŝebleco de strukturo de lia projekto. Foriris la homo ĝisfine serĉanta kaj
perfektiganta sian lingvon, bonega amiko, vera idealisto: la homo ege nobla. Li postlasis grandan verkon ...
Finita sian taskon D-ro Zamenhof prepariĝas lasi materialan mondon, spiritaro estis tro kontenta ĉar D-ro Zamenhof sukcesaplena finis lian malfacilan taskon, kio D-ro Zamenhof ne sciis, estas ke li finis nur la unuan parton de sian taskon, nun ĉio ekomencos en al spirita mondo, ili bezonis prepari kelkajn E-spertulojn por reveni materialan mondon kaj helpi nin mallertulojn pri Esperanto. Spektante sian propran entombigon kaj sentante la amon kiujn tiujn virojn emanis al li , D-ro Zamenhof sciis ke sia tasko ĉi-foje estos malpli peza. La lastaj vortoj kiujn skribis Zamenhof estis "Mi eksentis, ke eble morto ne estas malapero ... ke ekzistas iaj leĝoj en la naturo ... ke io min gardas al alta celo..."



Thursday, January 29, 2009

EDZIGXA PETO



EDZIĜA PETO

klara kaj Zamenhof babilas, S-ro Zamenhof havas gravan aferon pro diri al Klara-n, li estis iomete nervoza, li ne sciis kiel komenci, do li diris :"Mi estas komencanta doktoro, mi volas esti bona oftalmologo, sed mi volas iri pli malproksima, mi volas unuigi homaron !" Klara pensis : " Do li estas sonĝema, idealista ! Kiel vi intencas fari tion ? " Ŝi Demandis. D-ro Zamenhof montras sian notlibron al Klara, ŝi prenas ĝin kaj legas: "INTERNAKJA LINGVO" "La korekta prononco estas Internacia lingvo!" Eksplikis Zamenhof-on. "Mi volas krei duan lingvon por homaro !" Klara daŭrigas foliumante notlibron. "Mi konas multajn vortojn de plurajn idiomoj " Zamenhof Klarigis: " Jes ! mi selektis ĉefajn lingvojn parolatan en la mondo, 60% mi prenis el latina. 30% mi prenis el anglagermanaj, kaj 10% venas el pluraj lingvoj. "Karulo krom tio, kio vi volas diri al mi ? " Demandis Klara-n. "Mi volas lukti je mia idealo, mi ne riĉigos, se vi akcepti mi, ni edziĝos" "Ho ! ĉu vi petis min edziĝi kun vi ? Mi amoplena akceptas, kiel oni diras miamas vin Esperante ? "

Wednesday, January 21, 2009

LEJZER LUDUWIK ZAMENHOF - STUDO EN MOSKVO



LEJZER LUDUWIK ZAMENHOF - STUDO EN MOSKVO

La sovetia ĉefurbo Moskvo havas longan kaj riĉan historion, en ĝi multas historiaj monumentoj, konstruaĵoj, lokoj — kvankam certa kvanto da ili malaperis pro diversaj kaŭzoj — plilarĝigoj de stratoj kaj placoj, rekonstruoj, nova konstruado ktp.

Feliĉe, konserviĝis multaj memorlokoj, ligitaj kun Esperanto kaj Esperanto-movado; pri kelkaj el ili temos sube.

Unu el la plej memorindaj konstruaĵoj estas la domo, kie loĝis la kreinto de Esperanto Ludoviko Zamenhof, estante studento de medicina fakultato de Moskva Universitato en la jaroj 1879—1881. La domo, nun situanta sur la strato Nejdanova, 21, bone konserviĝis (nun ĝin okupas Stata Komitato pri scienco kaj tekniko).

Dum la Zamenhofa tempo tiu ĉi domo apartenis al eksoficiro Andrej Miklaŝevskij kaj en ĝi estis meblitaj chambroj (speco de nemultekosta hotelo); adreso de la domo estis strato Tverskaja, 27. Dum la rekonstruo en 30-50-aj jaroj topografio de tiu loko grave shanĝiĝis. La domo, kie loĝis Zamenhof, estis demovita al la strato Neĵdanova kaj sur ĝia loko aperis alia domo (ĝia adreso estas strato Gorjkij, 11). Do, ni plenrajte povas diri, ke en Moskvo konserviĝis loko el la praesperanta tempo — ĉar Zamenhof loĝis en Moskvo ĝuste en la periodo inter kreo de la "Lingwe uniwersala" (1878) kaj apero de la Unua Libro (1887). Sendube, dum restado en Moskvo juna studento Ludoviko pripensadis sian amatan revon pri chies komuna lingvo.

Tuesday, January 20, 2009

Инициатор Л.Л. Заменгоф




Инициатор Л.Л. Заменгоф



Л.Л. Заменгоф (1859-1917) – создатель языка эсперанто, который называют самым успешным из всех международных плановых языков. Л. Заменгоф также известен, как Доктор Эсперанто. С этим псевдонимом он опубликовал в 1887 году его труд ‘Международный язык’, включающий в себя описание языка и его учебник.

Л. Заменгоф родился 15-го декабря 1859 года в польском городе Белостоке (тогда Польша была частью Российской Империи).
Жители города состояли из четырех больших этнических групп: русских, поляков, немцев и евреев. Между ними возникало множество конфликтов и это разочаровывало Людовика.

Он думал, что самая главная причина ненависти заключалась в непонимании, которое было следствием недостатка одного общего языка, который играл бы роль в коммуникации между людьми, которые относились к различным народам и говорили на различных языках.
Международный язык для коммуникации

Учась в средней школе в Варшаве, Заменгоф предпринял попытки создания международного языка с очень богатой, но в тоже время с не очень простой грамматикой. Когда он выучил английский (вместе с немецким, французским, латинским и греческим), он решил, что международный язык должен иметь относительно простую грамматику с широким использованием суффиксов и префиксов, чтобы можно было создавать новые формы слов. К 1878 году его проект 'Lingwe uniwersala' был почти закончен. Не смотря на это Заменгоф тогда был очень молод, чтобы пробовать опубликовать свой труд.

После окончания школы, он начал изучать медицину, сначала в Москве, а затем немного позже в Варшаве. В 1885 году Заменгоф закончил университет и начал свою практику, в качестве офтальмолога. Занимаясь лечением людей, он продолжал работать над своим проектом. В течении двух лет он пробовал собрать деньги для публикации книги с описанием языка, пока не получил финансовую помощь от своего будущего тестя. В 1887 году книга под названием ‘Д-р. Эсперанто. Международный язык. Предисловие и полный учебник’ была опубликована. Многие люди из разных стран изучили ее.
’Тестирование’ языка

Первое настоящее тестирование эсперанто, в качестве международного языка, произошло в 1905 году, когда первый Универсальный Конгресс (это название самой большой ежегодной встречи эсперантистов) был организован в городе Булонь-сур-мер. Участвовали почти 700 эсперантистов из 20 стран – и понимали друг друга хорошо, не смотря на то, что язык учили только по книге. Заменгоф тогда прочитал лекцию, которая вошла в историю. Одна из самых известных ее цитат: ‘’Сегодня в гостеприимных стенах Булони-сур-мер, собрались не французы с англичанами, не русские с поляками, а люди с людьми.

Для Заменгофа этот язык был не просто способом общения, а также и двигателем идей. Он хотел распространить идею мирного сосуществования различных народов и культур. Заменгоф создал новое учение ‘’Хоморанизм’’.

La Iniciatinto, L. L. Zamenhof



La Iniciatinto, L. L. Zamenhof


L. L. Zamenhof (1859-1917) - kreinto de la lingvo Esperanto, kiun oni nomas la plej sukcesa el ĉiuj internaciaj planlingvoj. L. Zamengof estas ankaŭ estas konata kiel Doktoro Esperanto. Kun tiu pseŭdonimo li publikigis en 1887 jaro lian verkon 'Lingvo internacia', inkluzivantan priskribon de la lingvo kaj la lernolibron.

L. Zamenhof naskiĝis la 15-an de decembro 1859 en pola urbo Beljastoko (tiam Pollando estis parto de Rusa Imperio).
Loĝantoj de la urbo konsistis el kvar grandaj etnikaj grupoj: rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj. Inter ili okazis multe da kvereloj kaj tio ĉagrenigis Ludovikon.

Li pensis, ke la plej grava kaŭzo de la malamo estis en la malkomprenemo, kiu estis kaŭzita per manko de unu komuna lingvo, kiu ludus rolon de la neŭtrala rimedo de komunikado inter la homoj, kiuj apartenis al diversaj popoloj kaj parolantajn diversajn lingvojn.
Internacia lingvo por komunikado

Studante en la mezlernejo en la Varsovio, Zamenhof faris provojn krei internacian lingvon kun tre riĉa, sed ankaŭ kun la komplika gramatiko. Kiam li ellernis la anglan (kune kun la germana, franca, latina kaj greka), li decidis, ke la internacia lingvo devas havi kompare facilan gramatikon kun la multa uzo de la sufiksoj kaj prefiksoj por kreado de la novaj vortoformoj. Al 1878 jaro lia projekto 'Lingwe uniwersala' estis preskaŭ finita. Tamen Zamenhof tiam estis tro juna, por povi publikigi lian verkon.

Post la finstudo en la lernejo li komencis lerni la medicinon, dekomence en Moskvo, kaj iom poste en Varsovio. En 1885 jaro Zamenhof finis universitaton kaj komencis praktiki, kiel okulkuracisto. Kuracante la homojn, li daŭrigis labori kun sia projekto de la internacia lingvo. Dum du jaroj li provis kolekti financojn por publikigi la libron kun la priskribo de la lingvo, dum ne ricevis la financan subtenon de sia estonta bopatro. En 1887 jaro la libro kun nomo 'D-ro Esperanto. Lingvo internacia. Antauparolo kaj plena lernolibro' estis publikita. Multaj homoj el diversaj landoj lernis ĝin.
La lingvo estas testata

La unua vera testo de Esperanto kiel internacia lingvo okazis en 1905, kiam la unua Universala Kongreso (nomo por la plej granda jara internacia renkontiĝo por Esperantistoj) okazis en la franca urbo Boulogne-sur-mer. Preskaŭ 700 Esperantistoj el 20 landoj partoprenis - kaj komprenis unu la alian tre bone, malgraŭ ke ili nur lernis el tekstlibroj. Zamenhof estis movata kaj faris memorindan prelegon tie. Unu el siaj plej konataj citaĵoj el tiu prelego estas: "Hodiaŭ inter la gastamaj muroj de Bulonjo-sur-Maro kunvenis ne francoj kun angloj, ne rusoj kun poloj, sed homoj kun homoj."

Por Zamenhof tiu lingvo estis ne simple rimedo de la komunikado, sed ankaŭ por disvastigo de la ideoj. Li volis disvastigi la ideon de la paca kunloĝado de diversaj popoloj kaj kulturoj. Zamenhof eĉ kreis novan studon 'Homaranismo', por disvastigi tiujn ideojn.

The Initiator, L. L. Zamenhof



The Initiator, L. L. Zamenhof


Esperanto, the most successful of all international constructed languages, was created by Polish polyglot and eye doctor Ludvic Lazarus Zamenhof. In 1887, he published his work "Lingvo internacia"(International language) under the pseudonym 'Doctor Esperanto', 'Esperanto' meaning 'one who is hoping'. The book included a description of the language and a textbook for it.

On December 15th, 1859, Zamenhof was born in Bialystok, a town in Poland (which was then ruled by Russia). The town's population consisted of four big ethnic groups: Russians, Poles, Germans and Jews. Zamenhof was saddened by the many quarrels between these groups.

He believed, that the biggest cause of hatred was not being able understand one another. This inability to understand in turn was caused by lack of a common language, which would play the role of a neutral means of communication between people belonging to different nations and speaking different languages.
An international language for communication

Already as a student at a secondary school in Warsaw, Zamenhof tried to create an international language - but it had a very rich and complex grammar. When he learned English (along with German, French, Latin and Greek), he decided that the international language had to have a comparatively easy grammar and would have to allow the creation of new words through the use of prefixes and suffixes. In 1878 his project "Lingwe uniwersala" was almost complete. However, Zamenhof was too young to publish his work.

After graduating from school, he began to study medicine, initially in Moscow and later in Warsaw. In 1885 Zamenhof graduated from university and started to work as an eye doctor, all the while continuing to work on his international language project, refining the language by translating literature into it, including the Old Testament as well as works by Shakespeare. For two years he tried to find financing to publish the book with the language description until he received the support of his future father-in-law. In 1887 his book finally appeared and led to a lot of people in many countries learning the language.

Monday, January 12, 2009

150-jara Naskiĝdatreveno



Tiu ekspresa vagonaro estas tiel “baptita” anticipe de la 150-jara naskiĝdatreveno de Ludoviko Zamenhof kaj la jubilea Universala Kongreso de Esperanto, kiu okazos en Bjalistoko ekde la 25-a de julio ĝis la 1-a de aŭgusto 2009. Verŝajne multaj esperantistoj venos al la kongreso ĝuste per la trajno ”Zamenhof”. Sed ĝi inaŭgure ekveturis jam la 1-an de junio 2008 kaj transportis, nekredeble, sian patronon mem, akompanatan de lia edzino Klara. “Gesinjoroj Zamenhof” estis fakte paro de bjalistokanoj vestitaj laŭ la modo el la komenco de la 20-a jarcento. Ili prezentis atrakcion al la pasaĝeroj de la trajno kaj profitis la okazon por propagandi sian faman samurbanon kaj lian mondkonatan verkon.

En la jubilea jaro 2000 la loĝantoj de Bjalistoko voĉdonis en plebiscito, kies celo estis elekti homon, kiu plej multe famigis la urbon dum la pasintaj cent jaroj. Bjalistokano de la 20-a Jarcento evidentiĝis Ludoviko Zamenhof. Por li voĉdonis pli da elektantoj ol por sume ĉiuj aliaj kandidatoj, kvankam tiuj estis ankaŭ eminentaj sciencistoj, politikistoj kaj artistoj. Kial do Zamemhof? Nu, la bjalistokaj esperantistoj ne ŝparis klopodojn, por konsciigi al siaj samurbanoj la gravecon de la kreinto de Esperanto mondskale.

Eĉ pli vaste! Ja Zamenhof kaj lia verko, Esperanto, cirkulas ĉirkaŭ la Suno laŭ siaj orbitoj inter tiuj de Marso kaj Jupitero. Temas pri du asteroidoj, malkovritaj, kaj tiel nomitaj, de la finna astronomo Yrjö Väisälä, respektive en la jaroj 1936 kaj 1938. Krome ekzistas teksto, kiun ekde 1977 portas la usonaj kosmoveturiloj “Vojaĝanto 1” kaj “Vojaĝanto 2”. Amikoj, mi parolas al vi de sur la planedo Tero. Jen Esperantaj vortoj, inter la dek alilingvaj mesaĝoj, direktitaj al supozeblaj inteligentaj estaĵoj en la kosma spaco. La aŭstralia ambasadoro ĉe UNO, Ralph Harry, konvinkis specialistojn de NASA, ke Esperanto povas esti lingvo plej facile deĉifrebla de eksterteraj vivuloj. Nia generacio ne ĝuos konfirmon de tiu aserto, ĉar la kosmaj sondiloj atingos la stelon plej proksiman al la sunsistemo nur post...kvardek mil jaroj.

SPIRITAJ E-LERNEJOJ parto 1



Unua parto.
Grandaj imperiaj kolektivoj, kiel Rusio, Pollando, kaj Britujo, montriĝis dividitaj en diversaj lingvoj kaj pluraj dialektoj, simile al gigantaj korpoj, en kiuj la mensa sango cirkulo ne sufiĉa.
Enkarniĝas Zamenhof en 1859 en Pollando, tiam unuigita al la Moskva Imperio, kies kunigitaj popoloj parolis kaj skribis en preskaŭ ducent malsamaj lingvoj. Milionoj da animoj deziregis liberiĝi de la lingvaj katenoj, mumiigantaj al ili la esprimojn. Kunvokinte konpetentajn helpantoj, la saĝa pollulo iniciatis fundajn studojn pri konataj idiomaj radikoj de pluraj popoloj, helpata de multenombraj grupoj de elkarniĝintaj kiuj akordis sama idealo, Majstro Lazaro Ludoviko Zamenhof

SPIRITAJ E-LERNEJOJ parto 2



Dua parto.
inicis per dia inspiro, la miregindan Esperanton. Diras La libro de spiritoj en la respondu de demando 28 "...ĉar via lingvo estas tro nekompleta por esprimi aferojn kiuj ne tuŝas viajn sentumojn. " Valoras memorigi ke en tio epoko ne havis Esperanton, La libro de Spiritoj aperis en 1857, kaj la unua libro pri Esperanto aperis nur 30 jaroj post, en 1887. Ni ĉiam surpriziĝas je konsilo de plurajn elkarniĝintaj studemuloj, kiuj rekomendas nin studo de la internacia lingvo. Esperantaj lernejoj estas pli normala ol ni suposas, mia mentorino kutimas rakonti al mi pri E-lernejo lokita en spirita mondo supre brazila insulo de "São Sebastião" marborda urbo de Sanpaŭlo (São Paulo) . Ĉu vi ŝatus registriĝi je spirita E-lernejo ?

Saturday, January 3, 2009

REVENO AL SPIRITA MONDO




En 1914 dum 10a Esperanta Kongreso en Krakovio, elkarniĝintaj spiritoj kiuj partropenis kongreson ekideis konstrui E-lernejon en spirita mondo, supre Krakovio urbo. Ili sciis ke D-ro Zamenhof finis sian mision, kune kun li pliaj esperantistoj revenos al patrolandon. Ili volis propan Zamenhof regos lernejon, celo de tiu lernejo estos prepari venontajn E-instruistojn por ke kiam ili revenus karnakorpon ili estus sufiĉe preparitaj por instrui Esperanton en materiala mondo.
En ĉiuj spiritaj E-komunecoj, komencis krei E-studojn grupojn, ĉar Esperanto estas por ĉiuj. En fino de 1915 ili demandis per sonĝo al D-ro Zamenhof se li akceptus regi E-lernejon en spirita mondo.D -ro Zamenhof diris jes ! Tamen li ne memoriĝus tiu sonĝo sekve tago, ĉar ili timis ke Zamenhof revenus pli fruan ol tempo kombinita . Koro de Zamenhof batis maltrankvile, li sentis ke fino estis proksima, sia fizika korpo estis tro laca...post longa laborado. Januaro 1916 konstruaĵo de E-lernejo estis preta. Koro de D-ro Zamenhof estis pli kaj pli malforta, li aĝis 57 jaraj. Dum tiu jaro propra Zamenhof faris pliajn vojaĝojn ekster fizika korpo al spirita mondo por kontroli detalojn de E-lernejo. En aprilo 14a 1917, D-ro Zamenhof definitive revenis spiritan mondon. E-lernejo estis inaŭgurita en julio 22an 1917. Nuntempe laŭ spiritaj informoj D-ro Zamenhof estas enkarniĝinta, kaj li vivas en Rusio.

(mediuma verko per spirito Aleksandro Logvin. Psikografio de Brigitte Monfort )